Mãi đến "Nửa đêm giờ Tý canh ba”, những người khách cuối cùng mới khật khưỡng rời khỏi nhà hàng Bồng Lai- một nơi du hý của những khách VIP, ẩn sâu trong một con hẻm sâu hun hút. - Ngày đăng: 16/04/2011. Lần đọc: 3564 . Cập nhật bởi: DiepAnh
TƯỚNG CƯỚP HOÀN LƯƠNG - Truyện ngắn của Đỗ Ngọc Thạch
TƯỚNG CƯỚP HOÀN LƯƠNG
Truyện ngắn của Đỗ Ngọc Thạch
l.
Khi còn làm việc ở Sở Văn hóa Thông tin của một tỉnh miền cao nguyên đất đỏ, tôi thường đi xuống các huyện (đi cơ sở) và đi họp ở Sài Gòn bằng xe ô tô (loại xe TOYOTA) với ông Giám đốc Sở. Đi đường dài tất xảy ra nhiều chuyện không thể lường trước, cũng giống như câu thành ngữ “Đi đêm nhiều tất có ngày gặp ma”.
Sau này, nhớ lại mới thấy sao những lúc ấy mình không biết sợ là gì khi biết bao hiểm nguy, tai biến luôn rình rập. Chẳng hạn như khi đi qua đèo An Khê, một bên là vách núi dựng đứng, một bên là vực thẳm sâu hun hút như miệng con quái vật khổng lồ. Có đến ba lần, khi xe đang vượt đèo, tôi đã nhìn thấy những cái xe xấu số đang lăn xuống vực y như những cảnh tai nạn có rất nhiều trong các phim hành động của Mỹ, Hồng Kông… Những lúc ấy, tôi nhìn tất cả những người trong xe (thường là người lái xe, ông Giám đốc Sở và một, hai người nữa) thì thấy ai cũng lặng thinh như tượng nhưng bên thái dương (nơi có tóc mai) thì rịn ra những giọt mồ hồi, không biết là nóng hay lạnh? Hình như có tiếng nói rất nhỏ của ông Giám đốc Sở: “Cầu Bồ Tát…”. Người lái xe có lẽ đã nói câu này rất nhiều trước khi khởi hành nên mím môi và cầm chắc tay lái! Còn những va quẹt lẻ tẻ và “suýt” đụng vào những xe khác đang lưu thông thì nhiều vô kể, nó xảy ra thường xuyên giống như ai cũng không ít lần vấp ngã hoặc ăn cơm mà nghẹn nấc hoặc cắn phải lưỡi! Nhưng chuyện gặp cướp đường mà tôi sẽ kể dưới đây thì chỉ xảy ra một lần (mới chỉ tính những khi có tôi đi trong xe) và ông Giám đốc đã tuyên bố ngay sau đó là “Không hề xảy ra chuyện bị cướp đường” nên hầu như tôi cũng như đã quên luôn. Nhưng, như có một nhà văn bậc thầy về truyện ngắn đã nói đại ý, trí nhớ như cái Rây Thần, nó cho qua đi tất cả những chuyện vụn vặt và chỉ giữ lại những hạt vàng, đó là những “Hạt Vàng ký ức”. Những năm qua tuổi 60, những ký ức của tôi thường hiện về rất nhiều, trong đó có chuyện gặp cướp đường. Tôi nghĩ hẳn đây là một “Hạt Vàng ký ức” nên viết thành cái truyện ngắn này…
2.
Lần ấy, có một cuộc họp về văn hóa, văn nghệ các tỉnh khu vực phía nam, do tỉnh Cửu Long đăng cai. Đoàn chúng tôi gồm có ông Giám đốc Sở VH-TT, một chuyên viên bên Ban Tuyên huấn của tỉnh và tôi (lúc đó đang phụ trách công tác xuất bản và Tạp chí Văn nghệ của Sở, chưa có Hội Văn nghệ như bây giờ). Đi họp thì có ba người và đi chơi thì có một người, tức bà vợ ông Giám đốc, muốn xuống Sài Gòn “đổi gió”. Tổng cộng trên xe có 5 người, ngồi vừa khít hai hàng ghế: bà giám đốc ngồi phía trước, cạnh lái xe, ông Giám đốc, người của Ban Tuyên huấn và tôi ngồi ở hàng ghế sau (đây là “đội hình” phổ biến mỗi khi đi họp do Trung ương triệu tập). Hôm ấy, không hiểu sao, tôi lại “ngứa mồm” tranh luận với ông Ban Tuyên huấn hết chuyện nọ qua chuyện kia, và không biết bao giờ mới ngừng khi trước mặt bỗng xuất hiện một cây tre dài chắn ngang đường và ở hai đầu cây chắn là bốn người mặc đồng phục kiểu kiểm lâm, hai người cầm hai đầu cây tre còn hai người đeo tiểu liên AK trước bụng, đứng bên cạnh.
Khi xe chỉ còn cách cây chắn khoảng 30 mét, người lái xe dừng xe và nhìn ông Giám đốc như muổn hỏi phải xử trí thế nào? Ông Giám đốc nói: “Cậu xuống xem sao?”. Tôi vụt nghĩ: cho dù là đội kiểm soát cơ động cũng phải dựng cây chắn đàng hoàng chứ không thể cầm tay như thế, hơn nữa, nhìn thoáng qua tướng tá bọn này giống như cướp đường chứ không phải kiểm lâm? Tôi nói nhanh với Giám đốc: “Bọn này giống như cướp đường, ta nên ào qua là xong!”. Giám đốc nói: “Không thể manh động, chúng nó bắn theo hỏng xe thì sao?”. Thấy người lái xe chần chừ, giám đốc lại giục xuống xe xem sao! Người lái xe cầm theo mấy thứ giấy tờ như lệ thường mỗi khi qua trạm kiểm soát rồi xuống xe, đi tới chỗ chắn đường. Khi người lái xe đi được chục mét thì bọn kia bỏ cây chắn xuống mép đường rồi cùng tiến lại phía người lái xe, hai thằng có súng thì một tay cầm báng súng, một tay nâng nòng súng về phía trước như sẵn sàng nhả đạn!
Khi bốn thằng tới sát người lái xe, tôi đã nhìn thấy rất rõ: ba thằng da mặt nửa đen nửa nâu như người dân tộc, tuy mặc đồng phục kiểm lâm nhưng bộ dạng lớ ngớ, lóng ngóng chứ không oai phong đạo mạo như các chiến sĩ kiểm lâm. Ngay cả một thằng đeo súng cũng không có dáng dấp lính chiến gì cả và điều này mới quan trọng: khẩu súng thi thoảng lại đung đưa trước bụng mỗi khi nó thò tay gãi lưng, gãi gáy nhưng không thấy lấp lánh ánh thép mà đen sì như súng gỗ của mấy đoàn kịch! Tôi thầm nghĩ, đeo súng gỗ đi ăn cướp thì quả là coi thường thiên hạ quá! Thằng còn lại thì từ khuôn mặt cho đến bộ dạng đều giống như những tay anh chị trong đám giang hồ hảo hán, lại còn đeo mắt kiếng đen nhìn càng ngang tàng, dữ tợn! Tôi lại nghĩ; bọn này đúng là cướp đường giả dạng kiểm lâm! Vừa nghĩ tới đó thì vang lên tiếng thằng đeo mắt kiếng đen: “Chúng tao là băng cướp “Tia chớp” khét tiếng giết người trong chớp mắt! Trái lời hoặc chậm trễ là bắn bỏ!...Bây giờ lái xe vào trong khu đồi kia, nhanh lên!”. Nòng khẩu súng AK lấp lánh ánh thép chĩa thẳng vào ngực người lái xe khiến anh ta lẳng lặng làm theo…
Tất cả những người trong xe không ai nói gì và như đang hướng cả cái nhìn vào bốn tên cướp. Còn tôi, vụt nhớ đến câu “Tùy cơ ứng biến” và câu “Nhất biến ứng vạn biến”! Và câu này nữa: những cái gì phải đến ắt sẽ đến!
Đoạn đường chúng tôi bị chặn không biết thuộc địa phận tỉnh nào mà hoang vắng đến rợn người, hai bên đường là đồi hoang miên man, chỉ có những lùm cây dại lúp súp cao không quá đầu người. Khi người lái xe đưa cái TOYOTA tới một bãi đất rộng có trải sẵn một tám vải bạt lớn thì thằng đeo mắt kiếng đen (Từ đây gọi là Tướng cướp vì nó đã lộ nguyên hình là Tướng cướp) quát lớn: “Đem tất cả hành lý, đồ đạc trên xe xuống để vào tấm vải bạt trên bãi đất! Tất cả tiền bạc, đồng hồ, đồ trang sức cũng phải cống nạp, không chừa một đồng, một món!”. Tất cả im lặng, lầm lũi làm theo hiệu lệnh của thằng Tướng cướp như là cùng một ý nghĩ: đến nước này thì đành bỏ của chạy lấy người chứ biết làm sao?
Không hiểu sao, hình ảnh hình ảnh người khuyết tật tay chân co quắp, lèo khoèo mà vẫn phải đi bán vé số ở bến xe Liên tỉnh mà tôi mới gặp tuần trước bỗng vụt hiện lên trước mắt tôi! Như là có sự điều khiển của ma quỷ (hay thần linh?), tôi chui ra khỏi xe với bộ dạng như thằng khoèo bán vé số ở bến xe Liên tỉnh, di loanh quanh bên cái TOYOTA và cái mồm thì làm bộ méo xẹo, phát ra những âm thanh ú ớ! Thằng Tướng cướp thấy tôi như vậy thì hỏi người lái xe: “Nó làm sao thế?”. Người lái xe nhìn tôi rất nhanh và nói: “À, nó bị tật nguyền từ nhỏ. Nghe nói ở Thành phố có người chữa khỏi, thử đem xuống xem sao!”. Thằng Tướng cướp tới sát bên tôi, nhìn tôi bằng ánh mắt thương cảm rồi nói: “Tao cũng có người anh ruột bị tật nguyền như thế này! Tội nghiệp!”. Có lẽ vì vậy mà nó rất tin là tôi bị tật nguyền và lấy trong túi ra một quả xoài đưa cho tôi! Trong khi nó vỗ vai tôi biểu lộ tình cảm thân mến thì tôi lại nghĩ làm sao để đoạt được khẩu súng AK trên tay nó?
Khi tất cả hành lý đã xếp thành một đống trên tấm vải bạt, bà vợ ông giám đốc nói: “Chúng tôi đã nộp đủ tiền mãi lộ rồi, thả người đi chứ?”. Thằng Tướng cướp cười hề hề rồi nói: “Chưa đủ! Bây giờ mới là lúc tới đoạn hấp dẫn nhất của cuốn phim “Cướp đường” này!...Thoát y vũ! Xin mỹ nhân trình diễn một màn thoát y vũ để bọn cướp đường vô học chúng tôi được mở rộng tầm mắt!”. Thằng Tướng cướp nói xong thì nhìn chòng chọc vào bà vợ ông giám đốc khiến người đẹp sợ run rồi bất ngờ múa màn thoát y như trong phim Mỹ khiến cả bốn thằng cướp đứng ngây ra như tượng!
Xong màn thoát y vũ, thằng Tướng cướp chỉ vào người của Ban Tuyên huấn, nói: “Thằng kia, vào nhảy điệu Lambada với người đẹp đi!”. Vừa nghe nói vậy, ông người của Ban Tuyên huấn tức thì nhào tới ôm chầm lấy bà vợ ông Giám đốc và tức thì bị bà vợ ông Giám đốc đẩy mạnh ngã lăn quay! Thằng tướng cướp thấy vậy thì la to: “Không phải như thế! Để tao nhảy cho mà xem!” Dứt lời, thằng tướng cướp nhào tới người đẹp! Được hai bước, khẩu AK lủng lẳng trước bụng làm cho thằng Tướng cướp thấy vướng víu và rất nhanh, nó lấy khẩu AK ra và treo vào cổ tôi, làm như tôi là cái giá súng của nó! Khi khẩu AK chạm bịch bịch vào bụng tôi, dường như hơi thép lạnh của khẩu súng đã làm tôi bừng tỉnh: một tay cầm lấy báng súng, một tay kéo quy-lát nghe roạt roạt và thét lớn: “Tất cả đứng im! Nhúc nhích là bắn bỏ!”. Thằng Tướng cướp thốt giật mình, đứng khựng rồi quay ngoắt lại, trố mắt nhìn tôi kinh ngạc! Song, chỉ chưa đầy một phút bàng hoàng, thằng Tướng cướp gầm lên rồi nhào tới tôi như hổ vồ mồi! Nói thì chậm làm thì nhanh, khi thấy thằng Tướng cướp lao tới, tức thì tôi kéo cò súng, hai tiếng nổ ù tai và hai viên đạn bay ra khỏi nòng súng, cắm phập vào đùi thằng Tướng cướp khiến nó đổ vật xuống đất!
*
Những tưởng là tôi sẽ không bao giờ gặp lại thằng Tướng cướp hôm đó, nhưng bởi vì “quả đất tròn” nên năm năm sau, tôi đã gặp lại người xưa song không phải như cảnh cũ. Lúc này, tôi không còn làm việc ở Sở VHTT của cái tỉnh cao nguyên đất đỏ đó nữa mà về Sài Gòn sống kiểu “Giang hồ vặt”. Khi tôi đang làm việc cho một tờ báo ở Sài Gòn thì bất ngờ gặp lại một người bạn học cũ, mới nhận chức TBT một tờ báo ngành. Tuy là báo ngành nhưng có rất nhiều chủng loại: tuần ba số, số cuối tuần và cả nguyệt san, tức báo tháng. Còn nội dung thì không chỉ là chuyện “nội bộ” trong ngành mà có đủ mọi chuyện cuộc đời, cổ kim đông tây, trên trời dưới biển không thiếu chuyện gì. Người bạn đưa cho tôi mấy số báo mới ra nhờ góp ý và mời cộng tác. Tôi mới lật các trang báo xem lướt qua thì thấy có một cái truyện nhiều kỳ đáng chú ý, viết về chuyện hoàn lương của những người đã từng dính vòng lao lý, trong đó có một kỳ viết về một tướng cướp chuyên chặn cướp những người đi qua những khu đường vắng. Câu chuyện chặn xe của tên tướng cướp này được kể lại gần giống như chuyện đã xảy ra với chuyến xe của chúng tôi đã nói trên, chỉ khác ở đoạn kết là: bà vợ ông Giám đốc đã dùng mỹ nhân kế, cùng nhảy điệu Lambada với tên tướng cướp rồi tới khi tên tướng cướp đê mê trong vòng tay nóng bỏng của mỹ nhân mới ra tay hạ thủ, cùng với sự trợ giúp của người lái xe!
Tôi nghĩ ngay rằng tác giả của cái chuyện dài kỳ về đề tài “Hoàn lương” này chính là tên tướng cướp ngày xưa, liền gọi điện thoại hỏi người bạn về tác giả của loạt truyện dài kỳ? Người bạn nói tác giả đúng là một tướng cướp hoàn lương và nói thêm: Không những anh ta đã hoàn lương mà hoàn lương rất tích cực, bây giờ anh ta không chỉ là cây bút viết truyện ký, phóng sự rất hấp dẫn về đề tài xã hội mà viết về các vấn đề chuyên sâu của ngành cũng không thua kém các chuyên gia lâu năm trong ngành. Sắp tới, báo của tớ sẽ thành lập cơ quan thường trực ở Phía nam, sẽ giao cho anh ta phụ trách!
*
Chỉ ba tháng sau, tôi nhận được điện thoại của người bạn mời đến dự lễ khai trương của cơ quan thường trực phía Nam của tờ báo của ông ta, mà Lê Nguyễn Tân Báo, người Trưởng đại diện chính là tướng cướp của băng cướp “Tia chớp” ngày xưa. Khi tiệc rượu đã gần tàn, tôi hỏi Trưởng đại diện Tân Báo: “Ông có thể kể cho tôi nghe về lai lịch cái chân què của ông được không?”. Tân Báo: “Từ khi tôi lành vết thương đến nay, chưa có ai hỏi tôi câu hỏi như thế. Bây giờ có xu hướng “quên đi quá khứ để hướng tới tương lai” nên tôi cũng muốn quên đi vì sao tôi đã bị hai viên đạn găm vào chân. Nhưng mỗi khi vết thương cũ đau nhức, tôi lại nhớ như in cái hình ảnh người bắn tôi lúc ấy: đó chỉ là một người tật nguyền và có vẻ như tâm thần nữa. Chính nhờ hai phát đạn này mà tôi đã làm lại cuộc đời, đã có cuộc sống mới… Cuộc đời thật nực cười: cái ông sếp của tôi, người được xã hội trọng vọng lại đẩy tôi vào con đường giết người cướp của, vì ông đã đã cưỡng bức người vợ trẻ xinh đẹp của tôi. Còn cái người tật nguyên, tâm thần kia lại giúp tôi trở lại cuộc sống lương thiện!”.
Nghe Tân Báo nói vậy, tôi thấy chẳng cần thiết phải nói cho anh ta biết sự thật về cái người tật nguyền lại tâm thần đó. Mới đây, tôi nghe người bạn nói, hai vợ chồng anh ta cùng vài người bạn nữa, hùn vốn lập ra một nhà an dưỡng cho những người tật nguyền, với ngụ ý muốn tìm gặp lại người tật nguyền đã bắn hai phát đạn AK trúng vào chân anh ta ngày ấy. Như thế thì lại càng không nên nói rõ sự thật ra làm gì, bởi anh ta, Tân Báo, tức Tướng cướp băng cướp “Tia chớp” đã tin chắc chắn rằng người khiến anh ta hoàn lương chính là một người tật nguyền và tâm thần! Nhưng như thế sẽ có người hỏi tôi, tác giả truyện ngắn này, vậy tại sao lại có cái truyện ngắn này? Xin nói ngay, mới hôm qua, tôi nhận được Mail của người bạn báo tin: Tân Báo đã bị một băng cướp nhí tấn công và bắn chết tại chỗ khi đến nhìn ngắm lại nơi đã xảy ra vụ cướp do anh ta thực hiện ngày xưa!...
Sài Gòn, 6-5-2011
Đỗ Ngọc Thạch
nguồn: phongdiep.net
Đường Văn ::  |
NHỮNG CON TÀU RA BẮC VÀO NAM- Đỗ Ngọc Thạch
NHỮNG CON TÀU RA BẮC VÀO NAM
Truyện ngắn của Đỗ Ngọc Thạch
Mỗi khi nghe Nghệ sĩ Nhân dân Thanh Hoa hát với giọng cao vút và đầy truyền cảm bài hát Bài ca Thống nhất, tôi lại như thấy mình đang cùng với “Những con tàu ra Bắc vào Nam”:
… Biển trời bao la
Đẹp như gấm hoa
Nước mây muôn màu
Những con tàu ra Bắc vào Nam …
Cho đến nay, nếu lấy Ga Hà Nội làm trung tâm thì đường tàu của chúng ta có những tuyến như: Tuyến đi lên phía Bắc (qua Trung Quốc) gồm có hai đường Hà Nội - Đồng Đăng (Lạng Sơn) qua Quảng Tây và Hà Nội - Lào Cai qua Vân Nam; các đường Hà Nội - Quán Triều (Thái Nguyên) và Kép - Uông Bí - Hạ Long (cảng Cái Lân), Kép - Lưu Xá; tuyến Hà Nội - Hải Phòng là tuyến đi sang hướng Đông và tuyến Hà Nội - Sài Gòn là tuyến vô Nam. Tôi đã từng đi qua tất cả các tuyến đường sắt vừa kể trên, có tuyến đi nhiều lần và hầu như lần nào cũng có “sự cố” nhớ đời, nhưng có lẽ lần đầu tiên đi tàu hỏa là đặc biệt hơn cả.
*
Lần đầu tiên tôi đi tàu hỏa là vào kỳ nghỉ hè trước khi bước vào năm lớp Mười, tức năm 1965. Hồi đó, gia đình tôi đang ở Hải Phòng, từ năm 1962. Vào những kỳ nghỉ hè trước, mấy chị em tôi thường đi làm “công nhật” tại những nhà máy, xí nghiệp mà bố tôi quen biết các ông giám đốc, chẳng hạn như nhà máy Nhựa Thiếu niên Tiền phong, nhà máy Cá hộp Hạ Long, Xí nghiệp Giầy da, Xí nghiệp nước mắm Cầu Niệm, Bến Sáu Kho ở Cảng,… Đương nhiên là đi “làm thợ” ở những nơi đó rất vất vả, nhưng vì bố tôi muốn chúng tôi “cải tạo lao động” nên không thể thoái thác! Kỳ nghỉ hè năm 1965, tôi chuẩn bị tinh thần tới Bến Sáu Kho để làm phu khuân vác thì có một ông “Quý nhân phò trợ” xuất hiện (Bà tôi nói số tôi có Quý nhân phò trợ nên cuộc đời có gian khổ, vất vả hoặc có gặp sự nguy hiểm cũng không phải lo sợ!). Ông “Quý nhân phò trợ” này hình như là Trưởng ga Hải Phòng, có vợ là y tá của Bệnh viện do bố tôi phụ trách nên cũng ở trong khu tập thể của Bệnh viện gần cạnh nhà tôi. Một buổi tối, ông ta sang nói với bố tôi: “Tôi có việc làm cho thằng con ông đây, tiền lương sẽ cao gấp đôi đi làm thợ!”. Bố tôi hỏi: “Đi làm gì?”. Ông kia nói liền một mạch: “Bà cụ nhà tôi dạo này hay va chạm với con dâu, tôi nhức cả đầu. Còn hai tuần nữa mới đến phiên chú em tôi ở ga Hải Dương đón cụ về. Vì thế, tôi muốn thuê thằng con ông trong hai tuần, đưa bà cụ đi chơi trên các tuyến đường sắt, tùy theo ý thích của bà cụ! Vì thế, tiếng là làm việc chăm sóc bà cụ nhưng lại được đi du lịch khắp nơi!”. Bố tôi chưa trả lời thì mẹ tôi hùn vào, đồng ý ngay vì bà biết tính khí tôi rất thích đi đó đây và rõ ràng đây là cơ hội chỉ có một lần! Nghe mẹ tôi nói vài câu, bố tôi nói mỗi hai tiếng “Được rồi” và gọi tôi vào. Khi tôi vào gặp ông Trưởng Ga, ông không nói gì nữa mà kéo tôi sang nhà ông để gặp bà cụ - thân mẫu của ông.
Bà cụ thân mẫu ông Trưởng ga tên là Song Loan, vốn là con của một ca kỹ thường gõ Song Loan mỗi khi ca hát. Song bà không theo nghiệp cầm ca của người mẹ mà lại theo nghiệp trị bệnh cứu người của người cha, rồi sau này về làm việc ở Bệnh viện Đường sắt. Tuy đã làm việc ở trong ngành đường sắt khá lâu lại có cả chồng (đã mất) và hai người con trai cũng làm trong ngành ĐS nhưng bà Song Loan chưa có dịp được đi qua hết các tuyến đường sắt hiện có. Và bà luôn có ý nghĩ khi về hưu sẽ lần lượt đi hết các tuyến đường sắt, cho đến ga cuối cùng! Nhưng từ khi về nghỉ hưu, bà Song Loan vẫn chưa thực hiện được ý định vì con cháu bà tuy đông, nhưng ai cũng kêu bận bịu này nọ, không thể đi “du lịch Đường sắt” với bà được! Vì thế, khi “tóm” được tôi, ông con Trưởng ga rất thích và còn nói với tôi là xong nhiệm vụ sẽ có thưởng đặc biệt!
*
Bà cụ Song Loan chưa tới sáu mươi, tóc mới bạc phân nửa, thân hình vẫn còn khỏe mạnh và dáng dấp còn nhanh nhẹn. Vì thế việc tôi phải “hộ tống” bà trong chuyến “Du lịch Đường sắt” này chắc là không có khó khăn, trở ngại gì. Hơn nữa, vì đi theo chế độ người trong ngành Đường sắt nên mọi thứ đều rất tốt, từ Trưởng Toa đến các nhân viên trên tàu đều rất thân thiện…
Tuyến đầu tiên mà bà cụ Song Loan chọn đi là tuyến Hải Phòng - Hà Nội - Lào Cai. Tôi hỏi vì sao chọn tuyến này thì bà Loan nói: “Hồi xưa, bà nghe người ta nói ở Lào Cai có chợ Cốc Lếu chuyên bán người, đặc biệt là trẻ con. Nay đến xem thực hư thế nào?”. Tôi cũng đã nghe bà Nội nói về cái chợ Cốc Lếu ở Lào Cai nên rất háo hức.
Không thể kể hết lại đây cái cảm giác thật thú vị khi lần đầu tiên được ngồi trên tàu ngắm nhìn cảnh vật làng quê, ruộng đồng, sông núi cứ lao vun vút qua ô cửa toa tàu hoặc mờ mờ ảo ảo như trong chuyện cổ tích nơi chân trời xa. Trong khi tôi mải mê ngắm cảnh thì bà cụ Loan ngồi trầm tư như một nhà hiền triết, chốc chốc lại viết cái gì vào một cuốn sổ tay khá dày, có vẻ như bà đang viết “Hồi ký”?
Từ Hải Phòng về Hà Nội, không có điều gì bất trắc xảy ra. Khi chúng tôi tới ga Việt Trì, có một người đàn bà dắt hai đứa bé khoảng ba tuổi tới trước bà Loan và nói nhờ trông giúp để xuống ga mua đồ ăn cho chúng. Bà Loan đồng ý ngay và cho chúng ngồi cạnh, nói chuyện rất vui vẻ. Nhưng khi nhìn hai đứa bé, trong đầu tôi lại nảy ra ý nghĩ: người đàn bà kia có vẻ như là mẹ mìn đang đem trẻ con lên chợ Cốc Lếu? Nghĩ vậy, tôi liền đi khắp các toa tàu để xem có thấy người đàn bà kia gửi trông hộ trẻ con cho ai nữa hay không vì nếu đúng là mẹ mìn thì không chỉ là hai đứa bé đã gửi bà Loan! Thật không ngờ, phán đoán của tôi chính xác không kém gì thám tử: tôi vừa mới bước vào toa tàu thứ hai thì đã nhìn thấy người đàn bà kia đang vừa dắt vừa bế hai đứa bé cũng khoảng ba tuổi. Khi còn cách tôi khoảng chục mét, người đàn bà kia dừng lại trước một ông già là hành khách đi tàu, khoảng hơn 60 tuổi. Chỉ sau hai phút trao đổi, ông già kia đã nhận lời, giống như bà Loan. Sau khi giao cho ông già hai đứa bé, người đàn bà kia còn ghé sát vào tai ông già nói gì đó, rồi vịn tay vào một vai ông cứ như là sắp ôm nhau khiến ông già cứ gật đầu lia lịa!
Tôi tính quay về chỗ mình và sẽ nói với bà Loan phán đoán của tôi về người đàn bà mẹ mìn thì nhanh như làn gió, người đàn bà kia lướt tới bên tôi và nói nhanh vào tai tôi: “Về chỗ trông em bé giúp bà đi chứ! Nếu bép xép chị cắt lưỡi đó nghe chưa!”. Tôi giật mình, nổi da gà và thoáng nghĩ: Sao mà mẹ mìn này biết được suy nghĩ của mình? Hay là chỉ dọa phòng hờ như thế? Nghĩ vậy, tôi hít một hơi dài, ngầm vận công lấy can đảm rồi đi thẳng tới buồng Trưởng Toa, nhẩm tính là sẽ nói với Trưởng toa về hành tung của người đàn bà mẹ mìn kia. Nhưng, thật là bất ngờ, khi tôi vào trong buồng của Trưởng Toa thì đã thấy bà Loan và hai đứa bé đang ngồi trong đó, một người công an đường sắt đang hí hoáy viết, chắc là đang lập biên bản! Thì ra trong khi tôi đi tìm thêm “chứng cứ” về tội phạm của người đàn bà mẹ mìn thì bà Loan đã đưa hai đứa bé tới buồng Trưởng Toa. Giao hai đứa bé cho CA Đường sắt rồi, bà Loan mới nói với tôi: “Nhìn bộ dạng của người đàn bà kia, chỉ có người ngốc mới tin hai đứa bé là con bà ta. Loại mẹ mìn như thế bà đã nghe nói nhiều và đã gặp vài lần. Đúng là bọn buôn người này đang chuyển những đứa bé kia tới Cốc Lếu!”. Tôi hỏi: “Vậy chúng ta có còn đi tiếp tới Lào Cai hay không?”. Bà Loan ngần ngừ giây lát rồi nói: “Có lẽ nên quay lại bởi chuyến tàu xuôi mà ta đang chờ tránh có một người bạn của bà rất muốn gặp!”. Tôi định hỏi tiếp nhưng chợt nhận thấy có điều gì đó bất thường ở gương mặt bà Loan nên lại thôi và phỏng đoán: Có thể đó là người bạn thời trẻ của bà Loan? Quả nhiên sự phỏng đoán của tôi lại đúng và không hiểu sao, bà Loan rất xúc động, mắt rưng rưng ngấn lệ và nói nhỏ: “Hôm nay, ông ấy - mối tình đầu của bà, người suốt đời làm người lái tàu - sẽ lái chuyến tàu cuối cùng rồi nghỉ hưu. Ông ấy muốn trên con tàu này có bà!...”. Bà Loan dường như không thể nói gì được nữa, bà ngồi bất động, mắt như nhìn vào nơi vô định. Đúng ra, bà đang nhìn vào ký ức…Tôi chợt nghĩ: ký ức của người già thật là kỳ lạ!
*
Tuyến đường sắt thứ hai mà bà Loan muốn chúng tôi đi là tuyến Hà Nội - Đồng Hới. Bà nói, bà chỉ nghe nói Khu 4 thế này, Khu 4 thế kia chứ chưa hề biết nó như thế nào, nay vào xem sao. Tôi thì cũng chỉ biết Khu 4 qua sách vở, non xanh nước biếc đẹp như tranh: Đường vô xứ Nghệ quanh quanh / Non xanh nước biếc như tranh họa đồ! Vì thế, khi tàu vào đến địa phận tỉnh Ninh Bình, tức là hết khu vực đồng bằng Bắc Bộ, hai bà cháu cùng mải mê ngắm cảnh núi non sông nước thật là kỳ vĩ. Tôi thật không ngờ bà Loan lại biết nhiều chuyện về những địa danh nổi tiếng gắn liền với những nhân vật và sự kiện lịch sử như thế. Chẳng hạn như khi đến vùng Hoa Lư, bà kể chuyện Đinh Bộ Lĩnh hồi nhỏ đã biết đánh trận “Cờ Lau” rồi bà hát, rất nhỏ mà vẫn thấy âm vang hùng tráng: “Anh hùng xưa nhớ thời là thời niên thiếu, dấy binh lấy lau làm cờ!...”. Rồi khi đến đất Thanh Hóa, bà kể rất say xưa chuyện Triệu Thị Trinh cưỡi voi đánh trận oai hùng như tướng nhà Trời, chuyện vua Lê Lợi khởi nghĩa đánh quân Minh kéo dài 10 năm cũng gian lao, vất vả như kháng chiến chín năm đánh Pháp nhưng đã thắng lợi vẻ vang! (Không như bây giờ, thanh niên học sinh ưu tú đi dự cuộc thi Đường lên đỉnh Olympia mà nói Vua Quang Trung đánh quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng, hoặc nói vịnh Nha Trang của tỉnh Khánh Hòa giáp Trung Quốc!).
Tới ga Thanh Hóa, tàu dừng khá lâu. Tôi xuống ga đi dạo loanh quanh cho biết. Lúc trở lên toa tàu, thấy bà Loan đang bóc một cái bánh chưng. Khi bà Loan vừa lột hết lá thì bà kêu lên một tiếng thất thanh “Đất” rồi ném ra ngoài cửa sổ! Thì ra là cái “Bánh chưng đất”! Đúng lúc đó, có một bà già cũng trạc tuổi bà Loan, bê một rổ bánh chưng tới đặt trước mặt bà Loan, nói: “Bà mua phải bánh đất của bọn lừa đảo rồi! Mua bánh của tôi đi, bà sẽ được bù đắp bởi bánh của tôi ngon nhất tỉnh Thanh đấy”. Người bán bánh lấy ra hai chiếc đưa bà Loan, làm như bà Loan đã đồng ý mua. Và thật kỳ lạ, bà Loan như bị thôi miên, đưa tiền cho bà kia rồi cầm lấy hai cái bánh. Vừa lúc đó, tàu tiếp tục lăn bánh. Linh tính như mách bảo tôi đó cũng chỉ là bánh đất, tôi cầm lên một chiếc bóp mạnh thấy cứng ngắc, liền lột vội lớp lá. Quả nhiên, bên trong cũng là đất! Tôi thò đầu ra ô cửa sổ, nhìn xuống đất thì thấy bà bán bánh đất vừa cười toe toét vừa vẫy tay chào!
Việc mua phải bánh chưng đất khiến cho bà Loan buồn vô cùng, nhìn gương mặt bà, không còn những ánh mắt lung linh và cả sắc hồng khi chuyển tàu nữa (qua con tàu của người lái tàu - mối tình đầu). Sau khoảng một giờ không nói năng gì, bà Loan nói với tôi: “Tới ga Vinh chúng ta quay lại!”. Tôi không muốn hỏi bà Loan tại sao lại thay đổi lộ trình bởi thấy đầu óc mình như trống rỗng, lại như có một đám mây mù giăng kín trước mặt! Mặc dù mấy cái bánh chưng đất là do bà Loan mua nhưng tôi có cảm giác là chính mình bị lừa, và đó cũng là lần đầu tiên tôi biết thế nào là “Bánh chưng đất”. Để xua đi sự buồn bực, tôi lục trong cái túi du lịch đựng hành lý của mình lấy ra cuốn sách mà tôi mới mua trên tàu, đó là cuốn Bỉ vỏ của nhà văn Nguyên Hồng. Tôi đọc được khoảng một nửa thì ngủ thiếp đi!
*
Khi tàu tới ga Vinh, sự ồn ào nhốn nháo của người xuống kẻ lên khiến tôi bừng tỉnh. Thấy tôi đã tỉnh dậy, bà Loan nói: “Ta xuống ga Vinh! Bà cũng có một người bạn ở ga Vinh, có lẽ là phó Trưởng Ga hay Trưởng ga gì đó?”. Khi chúng tôi tới trước cửa phòng Trưởng ga, tôi vừa định bước vào hỏi thăm thì có một người đàn ông đi từ ngoài sân ga tới, đứng sững trước bà Loan một phút rồi nói to: “Chị Loan!”. Bà Loan và người kia như là chết lặng đi tới hai phút rồi người kia nói nhỏ: “Chị đến tìm thằng Chi phải không? Nó đã mất hai năm rồi, vì bệnh tim. Tôi sẽ thay nó tiếp chị được không?”. Bà Loan không nói gì, lảo đảo rồi ngất xỉu!...
Thì ra “đường tình duyên” của cô gái Song Loan lúc trẻ cũng thật rối như tơ vò: Người tên Chi chính là mối tình thứ hai của bà Loan. Mối tình này không thành bởi khi Chi và Loan yêu nhau thì, anh chàng Chu, anh em sinh đôi của Chi cũng yêu Loan, tuy đơn phương nhưng rất cuồng si, tới mức Chu (người anh) đòi “đấu súng” với Chi. Loan đành phải chọn giải pháp an toàn cho cả ba người là… đi lấy chồng!
Chúng tôi ở nhà ông Chu được ba ngày thì bà Loan nói: “Ông Chu không muốn cho bà đi và cứ đòi cưới bà, nếu bà không nghe theo ông ta sẽ …tự tử! Theo cháu thì bà phải làm sao?”. Tôi thật bất ngờ với điều bà Loan vừa nói nhưng không thể nói gì lúc ấy vì nó vượt ra ngoài tầm suy nghĩ của tôi, một cậu bé chưa biết tình yêu là gì! Cho nên tôi nói: “Bà quyết định sao thì tùy, nhưng dù sao cũng không nên để xảy ra án mạng! Mạng người là quan trọng, mẹ cháu vẫn thường nói thế!”. Bà Loan mỉm cười nói: “Cháu chưa biết yêu mà nói đúng lắm, bà không thể làm ông Chu đau khổ vì thất tình, ông ta dễ làm chuyện dại dột lắm!...Dù sao thì ông Chu rất yêu bà!”. Tôi đoán bà Loan không muốn về Hải Phòng nơi có cô con dâu hay “gây sự” và định hỏi rằng tôi sẽ nói sao khi về Hải Phòng, thì bà Loan như đã biết tôi muốn hỏi gì và nói ngay: “Cháu cứ nói là bà đã xuống ga Hải Dương đến nhà người con thứ hai, coi như cháu đã hoàn thành nhiệm vụ. Bây giờ còn hơn một tuần nữa mới hết hạn của chuyến đi “Du lịch đường sắt”, nếu cháu thích đi tiếp một mình thì bà đưa giấy ưu tiên đi tàu và một ít tiền tiêu vặt, cháu đi đâu thì tùy thích”. Tôi muốn đi ngay nhưng ông Chu giữ tôi lại ba ngày nữa, dẫn tôi đi chơi và tắm biển ở Cửa Lò. Tôi cứ tưởng gọi là Cửa Lò vì nóng như “Lò lửa” nhưng bãi biển ở đây mát mẻ, đẹp không thua kém gì bãi biển Đồ Sơn ở Hải Phòng.
Cuộc vui nào cũng phải có lúc tàn, tôi không thể cứ tắm biển mãi ở Cửa Lò mà phải trở về. Trên đường trở về, tôi tính sẽ đi lại tuyến Hà Nội - Lào Cai cho biết Cốc Lếu là thế nào thì thật kỳ lạ, khi đến ga Việt Trì tôi lại “bị chặn” và phải quay về, song lần này không phải do “Mẹ mìn” buôn bán trẻ con mà bởi một người …si tình! Đó chính là người lái tàu - mối tình đầu của bà Loan mà tôi đã kể ở trên. Khi tôi vừa tới ga Việt Trì thì có một người hát xẩm, vừa chơi cây đàn ghi-ta đã cũ vừa hát: “…Ôi ta buồn ta đi lang thang bởi vì đâu? Ôi ta buồn ta đi lang thang bởi vì yêu…”. Tôi định bỏ hai tờ tiền lẻ vào cái thùng cây đàn ghi-ta thì người đánh đàn nắm chặt tay tôi và nói nhanh: “Cậu bé, bà Loan đâu rồi?”. Tôi giật mình khi nhận ra người lái tàu! Thì ra sau khi nghỉ hưu, người lái tàu si tình thấy không thể sống nổi nếu thiếu tình yêu và quyết định đi tìm bà Loan. Và ông ta nghĩ rằng bà Loan đã gặp lại ông ở ga Việt Trì thì cứ đến ga Việt Trì là thế nào cũng lại gặp! Tôi thực sự ngạc nhiên với cách nghĩ đó của người lái tàu si tình và nghĩ rằng sẽ nói cho ông ta biết bà Loan đang ở đâu, thậm chí sẽ dẫn ông ta đến tận nơi bà Loan đang ở. Nhưng ngay lập tức, tôi lại hình dung ra ông Chu ở ga Vinh sẽ đau khổ đến nỗi sẽ tự tử nếu mất bà Loan lần nữa! Vì thế, quả là tiến thoái lưỡng nan đối với tôi!
*
Thấy tôi cứ lúng túng không biết nói sao, người lái tàu nhẹ nhàng nói: “Tôi hiểu tại sao bà Loan bỏ tôi mà đi rồi!...Cậu bé, cậu nói cũng được mà không nói cũng được, dù sao thì tôi cũng đã mất người tôi yêu, nhưng dù thế nào, nhất định tôi sẽ tìm thấy bà Loan!”. Nói rồi người lái tàu si tình lại ôm đàn hát: “…Ôi ta buồn ta đi lang thang bởi vì yêu…”. Nghe tiếng hát nao lòng của người lái tàu si tình, tôi quyết định chạy theo nói cho ông ta biết bà Loan đang ở đâu, nhưng không hiểu sao hành khách, tức người đi tàu bỗng trở nên đông nghẹt, chật cứng khiến tôi không thể nhúc nhích!
Sài Gòn, 12-5-2011
Đỗ Ngọc Thạch
nguồn: phongdiep.net
| Đường Văn :: |
