Bắc Đảo, 6 bài thơ

 

BẮC ĐẢO

(1949~)

 

 Một thế kỷ mới

 

say mê vinh quang, mặt đất tối dần

đọc ánh sáng của cuốn sách

bê tông, chúng ta đọc sự thật

 

những quả bom bằng vàng ròng phát nổ

và chúng ta vui mừng là nạn nhân

đem khoe thương tích của mình với người khác

 

khi những nhà khảo cổ khám phá ra

bóng ma của một thời đại trên một âm bản

một đứa nhỏ túm lấy nó, nói không

 

là lịch sử sẽ không cho chúng ta bay lên

là chim sẽ không cho chúng ta cất bước

là chân sẽ không cho chúng ta mơ ước

 

là chúng ta đẻ ra chính mình

là sự sản sinh

 

 

 Hỏi trời

 

đêm nay một cơn mưa rối bời

những làn gió mát xáo qua trang sách

những cuốn từ điển căng lên ngụ ý

bắt tôi phải khuất phục

 

hồi nhỏ học thuộc những bài thơ cổ

tôi không hiểu được ý nghĩa

đành đứng ở bờ vực của sự giải thích

chờ hình phạt

 

trăng sáng sao thưa

từ những tầng cao ấy tay người thầy

chỉ lối cho kẻ đi lạc

một bóng đen chế nhạo đời ta

 

người ta trượt xuống con dốc của

giáo dục trên ván trượt tuyết

câu chuyện của họ

lướt xa ngoài biên giới quốc gia

 

sau khi chữ nghĩa tuột ra ngoài cuốn sách

trang giấy trắng chỉ là bệnh mất trí nhớ

tôi rửa sạch đôi tay

và xé nó ra, cơn mưa tạnh

 

 

 Đêm vội vã

 

chúng ta như kính dễ vỡ

và cần dán nhãn rõ ràng:

phía này lên trên, cầm cẩn thận

 

nhưng chúng ta không sợ nước

chẳng hơn gì một người đàn bà cầm dù

đi ra ngoài, đương đầu với thời tiết xấu

 

thư gửi cho những người mẹ

phải vượt qua cả một đường đời

tránh thoát bao thù hận

 

ai đó ở xa rung một tiếng chuông

một tiếng chuông đơn lẻ

cãi lại ngày mai

 

một linh hồn chết mải mê điện thoại

truyền đi những lời vô chủ

và chúng ta lắng nghe

 

 

 Bơ vơ

 

tôi đi thang máy từ bãi đậu xe dưới đất

lên tới ngang mặt biển

ý tưởng sâu xa tiếp tục lên nữa, xuyên qua màu xanh

 

như những bác sĩ bạn không thể ngăn

chúng, quyết định cả đời tôi:

đường tới thành công

 

mùa nào cũng chẳng liên hệ tới tiếng thét của đứa bé

nó đang lớn lên, nó biết

làm sao đả thương người khác trong giấc mơ mình

 

 

 Lối ra

 

cho Donald Finkel

 

gần như mọi người đều đang

ném đá vào trong giấc mơ tôi

nước giếng và tôi cùng dâng lên[*]

và người ta thấy cơn khát ấy chuyển động

 

như một báo động bật lên

hắn đang mỉm cười với chúng ta

một mặt trăng dẫn các cõi trời đi xa đang rút khỏi

lối ra khẩn cấp của bình minh

nơi chiếu khán của hắn hết hạn

 

 

[*] Chú thích của David Hinton: Người Trung Hoa có một ngạn ngữ nói rằng nếu bạn té xuống giếng, người ta sẽ ném đá vào.

 

 

--------------------

Nguồn: Dịch từ bản tiếng Anh của David Hinton các bài thơ “A New Century,” “Asking the Sky,” “Headlong Night,” “Forlorn,” và “Exit” trong Bei Dao, At the Sky’s Edge: Poems 1991-1996 (New York: New Directions, 2001).

Bản dịch của Lê Đình Nhất Lang
Nguồn: tienve





Bắc Đảo, sinh năm 1949 tại Bắc Kinh, là nhà thơ đương đại nổi tiếng của Trung Quốc. Ông là một trong những cây bút tiên phong của trào lưu Thơ Mông lung, ra đời từ khoảng thập niên 1970, với tiếng nói và cách diễn đạt khác hẳn với thi ca truyền thống. Tác phẩm của ông đã được dịch ra 25 thứ tiếng trên thế giới.

 

Ngũ Chỉ Sơn (tỉnh Hải Nam) cao 1.867 mét,

Những giấc mơ trên bến cảng

Ánh trăng tràn bến cảng

Hơi đêm dường trong suốt

những nấc thang đá mòn

dẫn tới bầu trời

dẫn vào những giấc mơ tôi

 

Tôi từng trở lại quê hương

đem san hô và muối tặng mẹ

san hô mọc thành rừng

muối khiến băng tan

những cô gái run run đập

bung rơi những hạt lúa vàng

một cơn gió ẩm

thổi qua trán già nua của vách đá

khi tình khúc của tôi

lên tiếng gọi từng khung cửa sổ

bọt bia tràn đường

chuyển thành một luồng đèn phố

tôi bước theo hướng chân trời bừng sáng lúc hoàng hôn

và dạo quanh

để cúi đầu

 

Những hạt nước biển phun tẩy rửa boong tàu và bầu trời

những ngôi sao dò vị trí lúc rạng đông

trên la bàn

tôi thật sự đâu phải người đi biển

cũng không sanh ra để đi biển

nhưng quyết treo tim cạnh con tàu

như một cái neo

giương buồm cùng đoàn thủy thủ

Cù An Hưng dịch

 

Trong tập August Sleepwalker, Bonnie S. McDougall chuyển ngữ, New Directions Publishing Corporation in lần thứ ba, 1990.

(Nguyên tác tiếng Hoa: Bắc Đảo Thi Tuyển, Quảng Châu, 1987).

Nguồn: tienve

tàu xuất bến

bao giờ trở lại?